Kısa çalışma ödeneği, çalışmaya ara veren yada belirli şartlarda çalışma sürelerini azaltan işverenler açısından işçileri ücretsiz izne çıkarmadan yada iş akitlerini feshetmeden önce başvurulması gereken, işvereni mali olarak destekleyen bir yoldur.
Kısa çalışma ödeneği işçinin iş akdi feshinin de önüne geçebilir. Bu nedenle şartları sağlayan işverenlerin başvurmasında büyük fayda bulunmaktadır.
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ NEDİR?
Kısa çalışma ödeneği 4447 sayılı işsizlik sigortası kanununun ek 2. Maddesine 2008 yılında eklenmiştir. Kısa çalışma ödeneği koşullarının düzenlenmesi amacıyla da 27920 sayılı kısa çalışma ve kısa çalışma ödeneği hakkında yönetmelik düzenlenmiştir.
Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde, işyerinde üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır.
Bu kapsamda ülkedeki coronavirüs salgını zorlayıcı sebep olarak değerlendirebileceğinden şartları sağlayan işverenler yine şartları sağlayan işçileri için başvuru yapabilir.
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNDEN KİMLER FAYDALANABİLİR?
coronavirüs nedeniyle işyerindeki çalışmayı en az üçte bir oranında azaltan yahut faaliyetini tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durduran işverenler faydalanabilir.
FAYDALANMA KOŞULLARI NELERDİR?
- İşçiler adına yapılacak başvurular tek bir elden işveren tarafından İşkur sitesinde bulunan başvuru formu doldurularak ve belirtilen maile gönderilmek suretiyle yapılır.
- Başvuru ekine hangi işçiler yönünden başvuruluyor ise liste halinde yer verilir. İşçilerin mutlaka son 60 gün hizmet akdine tabi olmak kaydıyla son 3 yıl içinde 450 gün prim ödemiş olması şartını sağlaması gerekir.
- Başvurunun iş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu uygun bulunması gerekir.
7226 sayılı yasanın 41. Maddesi ile 4447 sayılı işsizlik sigortası kanunu geçici 23 maddesi ile “ 30/6/2020 tarihine kadar geçerli olmak üzere
, yeni koronavirüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvuruları için, ek 2 nci maddenin üçüncü fıkrasında işçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için öngörülen hizmet akdinin feshi hariç işsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi hükmü, kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olması şeklinde uygulanır” denilmiştir.
Bu hükme göre 25.03.2020 tarihinden önce son 120 gün hizmet akdine tabi olmak ve son 3 yılda 600 gün prim ödenmiş olması şartı aranırken coronavirüs kapsamında değişikliğe gidilmiştir.
SAĞLANAN FAYDA NEDİR?
Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son oniki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 60’ıdır. Bu hesaba göre bir işçiye kısa çalışma ödeneğinden ödenecek en düşük rakam brüt 1582,55 TLdir.
Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının % 150’sini geçemez. Bu rakam da 4414,5 tldir.
Kısa çalışma ödeneği kapsamında işçilerin genel sağlık sigortası da ödenir.
Kısa çalışma ödeneği alınan günler için SGK’ya gün ve kazanç bildirilmeyip, bu günler için “18-Kısa çalışma ödeneği” kodu ile eksik gün bildirilir.
Maksimum 3 ay süreyle kısa çalışma ödeneğinden faydalanılabilir.
NASIL ÖDENİR?
işçinin kendisine ve aylık olarak her ayın beşinde ödenir. Ödemeler PTT Bank aracılığı ile yapılmaktadır.
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNDEN FAYDALANAN İŞVEREN NASIL BİR YOL İZLER?
Koronavirüsten olumsuz etkilendiği gerekçesiyle kısa çalışma talep eden işverenlere başvurularının sonucu, elektronik posta yoluyla taleplerini gönderdikleri adrese yapılır. Talebi uygun bulunan işverenler, kısa çalışmaya tabi işçilere yazılı bildirim yapar. Kurumca bildirilen sürede Kısa Çalışma Bildirim Listesini güncelleyerek başvuru yaptıkları İŞKUR biriminin elektronik posta adresine gönderir.
ÖDEMENİN KAYNAĞI NEDİR?
Ödemeler ise İşsizlik Fonu’ndan yapılır. İşsizlik Fonu’nun gelirleri ise yüzde 2 işveren primi, yüzde 1 işçi primi ve yüzde 1 devlet katkısı ile faiz gelirlerinden oluşur.