İstanbul 16. Ağır Ceza Mahkemesi merakla beklenen gerekçeli kararını açıkladı. Mahkeme kararının, 683 sayfalık uzun bir karar olması normaldir. 93 sanığın yargılandığı bir dosyada iddia, savunma ve tüm delillerin değerlendirilmesi, hepsinin özetlenerek gerekçeli karara yansıtılması gerektiği için bu kadar uzun olmuştur.
Gerekçeli karar dâhil olmak üzere, İstanbul 16. Ağır Ceza Mahkemesi, şike davasıyla ilgili olarak bugüne kadar görülmemiş hızlı bir uygulama ile davayı bitirmiştir.
Şike soruşturması Temmuz 2011 yılında başlayıp, yine Temmuz 2012 yılında kısa kararla bitirilmiştir. Bugün açıklanan ise, temmuz ayının başında verilen kısa hükmün gerekçesidir. Yargılama seri bir şekilde sürdürülmüş; sanık ve sanık vekilleri de mahkemenin kısa sürede davayı bitirdiğini, usul yasasına riayet ettiğini ifade ediyorlar. Bu yönü ile mahkeme heyeti takdire şayan bir iş ortaya koydu.
GEREKÇELİ KARARDA DİKKAT ÇEKEN HUSUSLAR
Mahkeme, gerekçeli kararının başında; “Mahkememizce yapılan yargılama ve verilen hüküm; spor kulüpleri ve yönetimleri değil, tüm spor camiasına yönelik suç işleyen sanıklar ve onlara yüklenen teşvik ve şike suçlarına yöneliktir.”
Diyerek kulüplerle, şike ve teşvik suçuna karışmış sanıkları birbirinden ayırmaya çalıştığını kamuoyuna mesaj vermiştir. Yargılama konusu yapılan suçun sanıkların işledikleri kendi fiilleri olduğu hususunu vurgulamıştır.
Mahkemeyi bu şekilde bir vurgu yapmaya iten gerekçe de; spor kamuoyunda şikenin belli bir kulübe yönelik olarak yapılan operasyonun bir parçası olduğu yönündeki inançtır.
Mahkeme şike ve teşvik suçu için 6222 Sayılı Yasanın 11.maddesindeki “Suçun oluşması için tarafların saha dışında anlaşması yeterlidir.” kriterini dikkate almış ve o kapsamda “Şike suçunun oluşması için faillerin amacına ulaşması gerekmez.” tespitini yapmıştır.
Mahkeme, telefon dinleme konusunda kamuoyunu tatmin edecek şekilde bir gerekçe ortaya koymaya çalışmıştır. Ceza tayinine giderken sanıkların yapmış olduğu telefon dinlemelerini tek başına yeterli görmediğini, bu telefon görüşmelerini teyit eden ve görüşme içerikleriyle örtüşen buluşmalara, vaat edilen menfaatin teslimi gibi somut verilere dayanılarak hüküm kurulduğunu belirtmiştir.
Mahkeme, Fenerbahçe Kulübü’nün hiçbir şekilde bir örgüt olarak değerlendirilmediğini, yönetimin ise suç örgütü yöneticileri olarak görülmediğini ifade etmiştir. Aziz Yıldırım’ın dosya içine Fenerbahçe’yi de çekmeye çalışması, kendi suçunu perdelemeye yönelik olarak yaptığı bir savunma taktiği olarak değerlendirmiştir.
Mahkeme, sanıkların savunmalarına neden itibar etmediğini, her sanık için cezalandırma gerekçesini ayrı ayrı ortaya koyarak suçun sübutuna ilişkin; yani suçun kesin olarak var olduğuna ilişkin delilleri Yargıtay denetimine elverişli olacak nitelikte ortaya koymuştur.
Gerekçeli karar birçok kişiyi memnun etmemiş olabilir. Fakat dayandığı argümanlar itibariyle, şike suçunun sanıklar tarafından işlendiğine inancı olan kişiler için de tatmin edici gerekçeler ortaya koymuştur.
YARGITAY AŞAMASI
16. Ağır Ceza Mahkemesi’nin vermiş olduğu gerekçeli karar, sanık vekillerine tebliğ edilecek, bütün tebligat parçaları dosyaya dönüp tebliğ işlemleri tamamlandıktan sonra sanık vekillerinin verecekleri gerekçeli temyiz dilekçeleriyle beraber dosya Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilecek, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı da dosyayı inceleyip düzenleyeceği tebliğname ile 5. Ceza Dairesine gönderecektir.
Yargıtay, temyiz incelemesini dosya üzerinde yapacaktır. Yapacağı incelemenin birinci aşamasında; CMK’ya aykırı bir durum var mı yok mu, sanıkların savunma hakları kısıtlanmış mı kısıtlanmamış mı, tüm deliller toplanmış mı toplanmamış mı? Öncelikli olarak bu yönde bir değerlendirme yapacaktır. Usule aykırı herhangi bir durum yoksa dosyayı esas yönünde inceleyecektir.
İkinci aşamada; dosya içerisinde sanıklara isnat edilen suçun işlenip işlenmediği, mahkemenin dayandığı delilin, işlendiği iddia edilen suçu ispata yeterli olup olmadığı değerlendirmesi yapılacaktır.
Yargıtay Ceza Genel Kurulu, son dönemdeki kararlarında sübuta etki etmeyen, basit usulü eksiklikleri bozma sebebi saymıyor. Eskiden dosyadaki herhangi bir eksiklik , vekâletnamedeki pul eksikliği, taraflara söz verme sırasındaki eksiklikler, kararda kâtibin imzasının bulunmaması gibi basit gerekçeler bozma nedeni olarak kabul ediliyordu ve mahkeme kararı bozuluyordu.
Artık basit usule ilişkin gerekçelerle bozma yapılmadığından dolayı, yerel mahkeme kararları Yargıtay’da çoğunlukla onanıyor. Şike davası kararı da kanaatimce bir yıl geçmeden Yargıtay incelemesinden onanarak gelecektir.
Karar Yargıtay’dan döndükten sonra, Aziz Yıldırım’a yeniden cezaevi yolu gözükecek, Aziz Yıldırım’ın kulüp başkanlığı ve yöneticiliği düşecektir.Tabii bu arada yeni bir yasa değişikliği yapılmazsa!
MAHKEME KARARININ YARGITAY’DA ONANMASININ, TAHKİM KURULUNUN ŞİKE KONUSUNDA VERDİĞİ KARARLARA ETKİSİ
Ceza mahkemelerinin sübuta ilişkin; yani suçun işlendiğine ilişkin kararları diğer mahkemeleri de bağlar. Çünkü ceza yargılamasında serbest delil; yani hukuka uygun olan her türlü delille ispat söz konusu olduğu için ceza yargısı daha kesin bulgulara ulaşma imkânına sahiptir.
Kesin bulgulara ulaşma koşulları sağlandığı için ceza mahkemesince kesinleşen kararlar bu nedenle bağlayıcıdır.
Diğer tarafta; spor hukukunun ayrı bir yargılama usulüne tabi olduğu ve anayasal güvence altına alınmış bir yargılama sistemi vardır. Fakat spor mahkemesi olarak görev yapan tahkim kurulunun, ceza mahkemesi gibi kapsamlı kovuşturma imkânları olmadığı için vermiş olduğu kararlar ceza mahkemesi kararı gibi değildir.
Kararın kesinleşmesinden sonra ilgililerden herhangi birinin tahkime başvurması üzerine, tahkim kurulunun yargılamanın yenilenmesine karar vererek yeniden ceza mahkemesi kararı doğrultusunda bir hüküm kurması gerekir.
Ceza mahkemesi kararına rağmen Futbol Federasyonu’nun şike ve teşvikle ilgili disiplin ve tahkim kurulunun daha önceki kararlarını uygulamaya devam ettirmesi, futbol üzerindeki şaibenin devamına neden olacaktır.
Futbolun temizlenmesi mümkün olmayacak, bugüne kadar var olan ligler üzerindeki kara para, teşvik, şike, her türlü pisliğin döndüğü yerler olarak oluşan imajları perçinlenmiş olacaktır.